Mar 12 | TBG | STEP | Ihuva minti tivakero vo uva tuqantaakero vika tiva nimiro tiharo, Vaiinti vovano uaini ututero, vira auvahi-anta hohaa ututuma aratero, vata quvikero uaini tava tatiainara aututero, maimaraara naavu haraara kaqakero vatorave. Mintima kero niara vataini vireva iharo vokuka tiva nimiro tiharo, Ne ti uaini naahoqaa raqiki timite vaiqe te niaraini vuare, tivakero viva niaraini vo vataini vurave.

Mark 12

Uaini ututoraqi kia koqemake raqiku vaiintikara tura (Matiu 21:33-46; Ruki 20:9-19)

1 Ihuva minti tivakero vo uva tuqantaakero vika tiva nimiro tiharo, Vaiinti vovanouainiututero, vira auvahi-anta hohaa ututuma aratero, vata quvikerouainitava tatiainara aututero, maimaraara naavu haraara kaqakero vatorave.

Mintima kero niara vataini vireva iharo vokuka tiva nimiro tiharo, Ne tiuaininaahoqaa raqiki timite vaiqe te niaraini vuare, tivakero viva niaraini vo vataini vurave.

2 Mini oru vauvarouainihiqu entava anirovaro viva nai kaiqa vaiinti vo atitero tiharo, Are ti naahoqaa raqiki timite variaka vuru tiramanta vikauainitintavata hiqi timitaate, tuvaro mini vumanta 3 vira naahoqaa raqiki amite vau vaiintika vira kaiqa vaiinti vira ravaaqavuke kaavu umiqake vate, kiauainiviravata hiqi amitaraiti, qaqi atitovaro anirantero vurave.

4 Qaqi anirantero vuvaro naaho vira qova nai kaiqa vaiinti vo atitovaro vumanta vira naahoqaa raqiki amite vauka vi vaiintiravata qiata ntuvake kaurira haika vira amurave. 5 Mintuvaro naaho qova nai kaiqa vaiinti vo atitovaro vumanta vira arukorave. Ho mintiaqi vi, hini nai kaiqa vaiinti nititoka kaavu numiqake vate, hini kuka arukorarama turo.

6 Ho mintiaqi vi, vira kaiqa vaiintinavu taiqa kovaro vaiinti vohaiqaqai vaurave. Vi vaiintira vira qova nai maaquara antuqa ari vau vaiintiva vauvaro vira qova viravata naantiara ekaanaini atitero tiharo, Vika ti maaqu tavamake virara tinta maaquve tihama vira koqema amitevarave, turave.

7 Minti tivakero vira atitovaro mini vumanta vira naahoqaa raqiki amite vau vaiintika vira tave, nai tiva ami nai tiva amiha tiha, Vira qova qutu viraro maa vaiintiva nai qora vatavata, airairavata, varaariravama vaivo. Aniqe vira arukaari raro vira naahovano tinavuniqama vuarire, turave. 8 Vika minti tivake vira ravaaqavuke aruke vira vaata naahoqihai aaqaini vaati aqukorave, tiro.

9 Ihuva minti tivakero vika irama nimitero tiharo, Minturara tiro, naaho qova nai maaqu arukora kaara nantie ianarove? Naaho qova anirero nai naahoqaa raqiki varia vaiintika aru taiqakero, vo vaiintinavuara ti naahoqaa raqiki timitaatema tianarove, tiro.

10 Ihuva minti tivakero viva vikara tiharo, Ne kiae Kotira vukuqi maa uvara kaara ntuva keha iriarave? Vi uvava mintima tiro:

Ori naavu kaqeha vo ori, kia koqe orive tivake qaqira kaa oriva, vi oriva naaquraiqama vivo.

Noravano vi orira noraiqama kairara ti, tenavu vira kaiqa tave tiha, Voqaraa kaiqave, turo, turave. (Ihi 118:22-23)

Kotira vukuqi mintima qara ntuva torave. Ne kiae vi uvara kaara ntuvake iriarave? tiro.

12 Ihuva minti tumanta Iutaa nora vaiintinavu aato kenko tumanta iri vuvaro Ihuvauaininaahoqaa raqiki nimito vaiintikara tiharo uva tuqantaakero vikara tumanta vira ravaaqavu vare vuru ko amirerave tura. Minti tivakehavata, vaiinti nahenti viraqi ruvaaqumavi vauka tinavu titivorave tivake, vika naatu qeteha Ihura mini ke vurama.

Takisi aqirara Ihura irama amitora

(Matiu 22:15-22; Ruki 20:20-26)

13 Iutaa vaiinti vonavuvano varike viraqaahai vika Parasi vaiinti vonavuvata, Herotira navunaaka vonavuvata, nititeha tiha, Ne Ihura irama amitaivaro viva hampi uva tiraqe tenavu viraqaa uva vataare, tura.

14 Minti tumanta vi vaiintinavuka Ihuva vaunaini orure uqerara uva tiha, Maara ti variara vaiintio, tenavu tavaurara are koqe uvaqai ti variaravave. Are kia vaiinti aatu qetaraitira, nora vaiintiaravata, qumina vaiintiaravata, vohaa qarama keraqai ti variaravave. Are vaiintivano Kotira avataqi vi aarara avuqavu tinavu tiva timi variaravave. Ho maa uvara okara tinavu tiva timiraqe iriare. Tenavu Kotira uva iriha hoe tenavu Romeni vatanaaka vika avuhainaa vaiinti Sisaaratakisi amirarave? ˻Romeni vatanaaka kia Kotira uvavata iriakave.˼ Vira avuhainaa vaiintietakisiamirarave, kiae amirarave? ti.

15 Vika minti tuvaro Ihuva tavomanta vika noqihai uqerara uva tihavata, vika avu aatoqihai Ihura qoraiqama amitareka auti vauvaro Ihuva tiharo, Nantihae nenavu tiriara hampi uva tiarire ti, minti tiavo? Ho monu vo varakaiqe te tavaare, tiro.

16 Ihuva minti tumanta vika monu vohauru vira vara amuvaro viva vika irama nimitero tiharo, Monu viraqaa tara virie vaivo? Tara autue vaivo? tiro.

Minti tumanta vika tiha, Sisaarave, tuvaro 17 Ihuva vikara tiharo, Virara irihama ne Sisaava ina haikara nai amiate. Kotiva ina haikara nai amiate, tiro. Ihuva minti tumanta vika vira uva iri tiha, Ike, viva tinavu uva aatara kero koqe uvaqai tivo, tivake kauqu runkinkiri i vaura.

Satiusi vaiintinavu Ihura irama amitora

(Matiu 22:23-33; Ruki 20:27-40)

18 Satiusi vaiintinavu Ihuva vaunaini orurora. Satiusi vaiintinavu nái maara uvara irihama tiha, Vaiintivano qutu viro ho viva ekaara qutu viro kia qaiqaa ho himpuanarove, ti vaura. Minti ti vau vaiintika orure 19 Ihura irama amite tiha, Maara ti variara vaiintio, tinavu kaivaqava Mosiva maara uva tiva timiharo mintima qara ntuva torave: Vaiintivano kia vainti vataraitiro, qutu viraro vira qatavanoe vira vakaavae vira naata varatero vainti kuvuarama amitaanarove, turave.

20 Tenavu tiarira are iriane. Haaru qata vakauka 7 navu vaurave. Vinavuka avuhainaava nahenti varatero kia vainti vataraitiro qutu vuvarora tiro, 21 vira qatavano naantiaraihainaava vira naata varatero vivavata kia vainti vataraitiro, qaqi variqiro viro vuru qutu vurave. Viva qutu vuvaro vitanta tavaaraihainaava vi nahentira varatero kia vaintivata vataraitiro, qutu vurave.

22 Ho mintiaqi vivi, ekaa vinavuka vi nahentira varate kia vainti vataraiti, ekaa vinavuka qaqi qutu vurave. Vika qutu vuvaro nahenti vivavata variro vuru qutu vurave. 23 Ho naantiara vaiinti nahenti qaiqaa qaqi himpi vai entaraqaa vi nahentiva tara naatae varianarove? Viva qaqi vau entara qorainti 7 navu varatorave, ti.

24 Satiusi vaiintinavu minti tuvaro Ihuva vika nái tiva nimiro tiharo, Ne Kotira uva qara ntuva tora kia kankomake tavaakave. Ne Kotira kempukara kia iriakave. Kia iri tavaakara ti, ne hampi uva tiavo.

25 Naantiara vaiinti nahenti qutu viraqihai qaiqaa qaqi himpi variqi vi entara kiama naata vaati vare okarava varianarove. Vika naaruvaini vaienselika voqaantema kema vaivarave, tiro.

26 Ihuva minti tivakero viva tiharo, Vaiinti nahenti qutu vika qaiqaa qaqi himpi okarara te ni irama nimitarerave. Ne kiae Kotira vukuqi Mosiva maa uvara qara ntuva tora kaara ntuvake iriavo? Kotiva mintima turave:

Te Kotika ai kaivaqauka Variqavano vauro. Te ai kaivaqaukavara Eparahaamiraqaave, Aisaakiraqaave, Iekopiraqaave, raqiki vauraukave, turave.

27 Ho iriate, Variqa Kotiva kia qutuvi taiqavi varia haikaraqaa raqiki vaiva vairavauve. Kotiva qutuvi qaiqaa himpi qaqi variqi vi varia haikaraqaa raqiki vaivama vaivo. Ne nenta avu aatoqihai vaiinti nahenti qutuvi qaiqaa qaqi himpi okarara hampi irikehama viraqaahai hampi uva ti variarave, tiro.

Nana uvae Kotiva avuni vatai uvava vaivo? tura

(Matiu 22:34-40)

28 Ihuva Satiusi vaiintinavu hampata uva ti vauvaro maara okara ti vau vaiintiva orurero vaiharo iruvaro Ihuva Satiusi vaiintinavu uva aatara kero koqe uvaqai ti vauvaro vi vaiintivavata Ihura irama amitero tiharo, Kotiva tiva taatauto uvaraqihairo nana uvavanoe avuni vai uvava vaivo? tiro.

29 Minti tuvaro Ihuva vira tiva amiro tiharo, Maa uvavama avuni vai uvavama vaivo. Mintima qara ntuva torave:

Isareri vatanaaka ne iriate.

Tinavu Variqa Noravano Kotiva vohaiqavanoqaima vaivo.

Are nena Variqa Nora Kotirara ekaa nena muntukaqihairave, ekaa nena maraquraqihairave, ekaa nena avu aatoqihairave, ekaa nena mpeqaqohairave, antuqa arirara variane, turave. (Lo 6:5)

31 Vi uvava vaivaro vi uvara naantiaraini okara uva vo vaivo. Mintima tivo:

Ninara antuqa arinantema kera, nena navunaa vaiintiaravata antuqa arirara variane, turave. (Wkp 19:18)

Ho taara uva vi uvatanta avuni vai uvatantama vaivo. Kia vo uvavano vi uvatanta aatara kairave, tiro.

32 Ihuva minti tuvaro maara okara ti vau vaiintiva Ihurara tiharo, Maara ti variara vaiintio, are koqema kera avuqavu uvama tiarao. Are quqaama tihara, Variqa Kotiva vohaiqavanoqai vaivaro kia vo variqavanovata vaivo, tiarao.

33 Quqaama are tihara, Vaiintivano muntukaqihairove, maraquraqihairove, avu aatoqihairove, mpeqaqohairove, Kotirara voqamakero antuqa ari vairaroma varianarove. Vaiintivano nariara antuqa arinantemakero, nai navunaa vaiintiaravata antuqa ariraro varianarove, tiarao. Vi uvatanta tiarava avuni vai uvatantama vaiharo, vi uvava Kotira kaiqa vara amiteha quara aantau aruke iha quara amite varia uvara aatarakero vairave, tiro.

34 Minti tuvaro Ihuva tavovaro vi vaiintiva koqema kero tuvaro Ihuva vira tiva amiro tiharo, Kotiva raqikiarirava ai aumantoma vaivo, tiro.

Ihuva minti tumanta vo vaiintinavu Ihurara viva tinavu uva aatara kaantorave ti, kia vira qaiqaavata uva irama amitaraiti, qaqirake tirema vaura.

Ihuva Mesaiaa okarara vika irama nimitora

(Matiu 22:41-46; Ruki 20:41-44)

35 Ihuva Kotira Naavuqi vaiharo vaiinti nahenti uva tiva nimiqiro viro tiharo, Maara okara ti varia vaiintika tihama,Mesaiaavano Kotiva atitaarira vaiintiva Devitira ankuqihairo qovaraiqianarove, tiarave. Vika nantiakee vi uvara ho tivarave? 36 Haaru enta Kotira Maraquravano kahaquvaro Devitiva nai minti turave:

Noravano ti Nora Vaiintiara tiharo, Are uritarera ti kauqu tanaraini oquvi vairaqe te ai navutaaka aru naatara nimitaari vikaqaa nena aiqu ntava taane, turave. (Ihi 110:1)

Devitiva minti turave.

37 DevitivaMesaiaavano qovaraiqiainarara tiharo, Viva ti Nora Vaiintive, turave. Devitiva minti turara tiro, nantiakeroeMesaiaavano Devitira nainti ho varianarove? tiro. Ihuva minti ti vaumanta qaqi vaiinti nahenti airitahaa ruvaaqumavi vauka vira uva iriha vika quaheha vaura.

Maara okara ti vau vaiintikara tura

(Matiu 23:1-36; Ruki 11:37-54, 20:45-47)

38 Ihuva uva tiva nimiqi viro tiharo, Vo vaiintinavu maara okara ti varia vaiintikara, ne vikara raurihama variate. Vaiinti nahentiara vika tinavu taveha uva manteha quahama timitaate ti, vika vukai tavuna koqe tavuna rumpa vare vaiinti nahenti nivuqaamaaketiqi vi ani variarave. 39 Vika maara naavuqi oriqete qora tainta qaqirake, oru koqe taintaqaaqai oquvi variarave. Vika ovata naaraqaa vaiha vaiinti nahenti vikara nora vaiintive tiate ti, vaiinti taruka oquvi variaraqaa vikavata oru oquvi variarave.

40 Vika tentoqa varia nahentika naavu airaira muara vareha tiha, Vovano tinavu vaaqu kaiqa taveharo tinavuara qora vaiintive tiantorave ti, vika vaiinti nahenti nivuqaa Kotira vukaiqamake aare variarave. Oho, vira kaara vikaqaa uva uritareroma varianarove, tiro.

Vehi nahentivano inaara monuqai Kotira amitora (Ruki 21:1-4)

41 Ieruharemini Kotira Naavu vaunaini taqu vo vaumanta viraqira vaiinti nahenti Kotira kaiqara iriha monu aqi vaura.

Ho Ihuva uva tivakero oru vi taqura tataaqa oquvi vaiharo tavomanta vaiinti nahenti nái monu vi taquraqi aqi vauvaro Ihuva vika tave vaura. Viva oquvi vaiharo tavomanta airi airaira vatoka airi monu viraqi vaavi aqukeha vi vaura. 42 Aquke vauvaro vehi nahenti tentoqavanovata anirero monu uapaara taarauruqai vaati aqu kora.

43 Monu uapaara taarauruqai viraqi vaati aqukovaro Ihuva nai vaintinavu naarama kero tiva nimiro tiharo, Tavaate. Vehi nahenti tentoqa nahentivano aqukai monuva ekaa airaira vataaka aqukaa monuravata aatara kaivo. Airi airaira vate variaka vika nái monu hini monuqai taquqi aqukaavo. Vi nahentiva vehi nahentivano vaiharovata, viva nai vatai monura ekaa vi monura taquqi aqu kaivaro kia viva nai kara varaarira monuva hinivanovata vaivo, tiro. Ihuva turama.

44